Użytkowanie baterii litowo-jonowych oraz litowo-polimerowych: jak dbać i ładować

Sposób użytkowania baterii litowo-jonowych oraz litowo-polimerowych

Baterie litowe są bateriami pozbawionymi efektu pamięci i jeśli będziemy o nie dobrze dbali będą nam służyć bardzo długo.

Do tej pory byliśmy przyzwyczajeni do popularnych i tanich niklowo-kadmowych (Ni-Cd) które miały jedną podstawową wadę - efekt pamięci. Ze względu na tę wadę wymagały one specjalnego traktowania co umożliwiało ich w miarę długie użytkowanie. Stosując te baterie przyzwyczailiśmy się do określenia: formowanie baterii. Formowanie baterii polegało na cyklu 3 powtórzeń pełnego naładowania i rozładowania jej, co utrwalało jej pojemność. Dodatkowo korzystając z baterii nie można było ich doładowywać tylko ładować do pełna. Czasami powinno się pozwolić jej całkowicie rozładować. Niestety w niektórych przypadkach (jak pojemność spadała) wymagała powtórzenia formowania celem poprawienia jej pojemności. Niestety ta technologia była kiepska.

Odkąd zaczęliśmy używać baterii litowych które nie posiadają efektu pamięci należy całkowicie zapomnieć o sposobie myślenia z czasów użytkowania baterii Ni-Cd gdyż w ten sposób zniszczymy swoje baterie. Jeśli chcecie aby Wasze baterie litowe dawały Wam energię przez długie lata warto zastosować się do poniższych zaleceń.

Czego nie powinniśmy robić:

Zapomnij o formowaniu baterii - jak wiemy baterie litowe są pozbawione efektu pamięci dlatego nie wymagają formowania. Dodatkowo (co będzie opisane dalej) bardzo nie lubią pełnego rozładowania oraz przeładowania.
Nie rozładowuj baterii do 0 - baterie litowe nie lubią jak są rozładowane do zera. Najlepsza pojemność do pracy baterii litowej to przedział 20%-80%. Pełne rozładowanie niszczy baterie litowe.
Nie ładuj do pełna - jak napisałem punkt wyżej - baterie litowe najlepiej czują się w przedziale 20%-80% naładowania. Wiem, że zależy nam by nasze komórki/skutery i inne urządzenia korzystające z baterii litowych działały jak najdłużej i ciężko jest nam uniknąć pełnego naładowania, jednak jeśli nie musimy tego robić to raczej starajmy się doładowywać częściej utrzymując stan naładowania w przedziale 20%-80% niż ładować rzadko używając ją w pełnym zakresie. Oczywiście telefony komórkowe zmieniamy na tyle często, że ładując do pełna przez 2 lata bateria będzie jeszcze w wystarczająco dobrym stanie.
Nie przechowuj baterii rozładowanej ani naładowanej do pełna - czasami baterii nie potrzebujemy używać przez pewien czas, wtedy należy ją podładować i odłożyć na półkę. Do przechowywania bateria nie powinna być naładowana do pełna. Najlepszym poziomem naładowania do przechowywania jest 40% pojemności baterii - wydłuża to jej żywotność. Pamiętajmy jednak, że akumulatory nieużywane tracą energię dlatego co pewien czas (6 miesięcy) powinniśmy podładować baterię. Jeśli o niej zapomnimy, w zasadzie nie będzie się nadawała do użytku. Baterie możemy przechowywać w temperaturze od 10°C do 25°C.
Bateria nie lubi zbyt niskich temperatur oraz zbyt wysokich - optymalna temperatura dla baterii to 20-25°C. Oznacza to, że nie powinniśmy zostawiać urządzeń z bateriami litowymi na mrozie lub na słońcu. Powinniśmy je trzymać w domu.

Jak zadbamy o baterię:

Ładujmy często ale nie do pełna - np. w telefonie komórkowym ładujmy baterię codziennie podłączając do ładowarki na pewien czas tak aby nie naładować do pełna i podłączyć ją przed pełnym rozładowaniem telefonu. To samo zalecenie dotyczy innych urządzeń. Jeśli korzystamy ze skutera elektrycznego dojeżdżając do pracy po 5km. Podłączajmy skuter tak aby się podładował a nie naładował.
Jeśli ładujemy do pełna, nie zostawiajmy urządzenia podłączonego. Po pełnym naładowaniu powinniśmy natychmiast odłączyć urządzenie. Ładowarki dołączane do naszych zestawów są najwyższej jakości jednak zawsze mogą ulec uszkodzeniu na skutek np. przepięcia w sieci. Pozostawienie ładowania na noc może spowodować zniszczenie baterii lub inne niebezpieczeństwa.
Nie dajmy się rozładować urządzeniu - jeśli urządzenie daje sygnał o rozładowaniu baterii należy go jak najszybciej podłączyć. Urządzenia zazwyczaj informują o niskim poziomie baterii przy 15-20%.
Nie zostawiajmy urządzenia na mrozie oraz w słońcu - jeśli chcemy użytkować urządzenie w temperaturze poniżej zera lub w wysokich temperaturach to wyłącznie przez pewien czas i zabierać je do domu lub chować w cieniu. Urządzenia takie jak skutery elektryczne teoretycznie umożliwiają użytkowanie w przedziale temperatur -20°-60° jednak użytkowanie oznacza przemieszczenie się z jednego miejsca do drugiego i nie powinniśmy zostawiać go w niesprzyjających warunkach.
W przypadku uszkodzenia akumulatora należy niezwłocznie zgłosić się do serwisu celem jego wymiany.

Jeśli będziecie przestrzegać powyższych punktów to urządzenia z bateriami litowymi umożliwią Wam długotrwałą pracę nawet do 8-10lat.

Dla zainteresowanych sprawami technicznymi

Dlaczego nie należy używać ładowarek innych niż dostarczone z zestawem?

Ładowarka akumulatorów litowych jest zaawansowanym urządzeniem często posiadającym specjalny układ obsługujący ładowanie akumulatora. Ładowarka analizuje napięcie akumulatora dostarczając mu prąd o odpowiednim natężeniu w zależności od stopnia naładowania. W końcowym momencie ładowania natężenie maleje do 0A. W przypadku użycia ładowarki niskiej jakości lub innej (np. od akumulatorów Ni-Cd) możemy w prosty sposób uszkodzić baterie lub nawet spowodować ich zniszczenie. A jak to wygląda można zobaczyć na tym filmie.

Należy uważać na uszkodzenia akumulatora.

Mechaniczne uszkodzenie akumulatora może prowadzić do sytuacji niebezpiecznych. Dlatego należy uważać na obudowę i w przypadku jakichkolwiek oznak uszkodzenia akumulatora (wycieki substancji, dym) należy zgłosić przypadek do serwisu. Jak akumulator zachowuje się w przypadku uszkodzenia można zobaczyć na tym filmie.

Utrata pojemności akumulatora

Należy zauważyć, że nie będzie drastycznej różnicy utraty pojemności w przypadku akumulatora renomowanej firmy, a wysokiej jakości akumulatora produkcji Chińskiej. Pojemność akumulatora litowego do pierwszych 100 cykli ładowania wynosi od 100% do 95%. Po około 300 cyklach ładowania będzie wynosić około 90% pojemności znamionowej. Po następnych 200-300 cyklach ładowania wynosić będzie już około 85%. Można zauważyć liniowy spadek pojemności akumulatora w stosunku do ilości cykli ładowania. Po około 1000 cyklach pojemność akumulatora będzie wynosić około 70%. Przy czym cykl oznacza ładowanie akumulatora od pojemności ~20% do 100%. Żywotność akumulatora można wydłużyć utrzymując jego naładowanie w przedziale 20%-80%.